مقایسه ی روش های مقابله ایی و کمال گرایی در نشانگان روده تحریک پذیر و افراد سالم

هدف: این پژوهش به منظور مقایسه ی روش های مقابله ای و کمال گرایی در نشانگان روده ی تحریک پذیر و افراد سالم انجام شد. روش: این پژوهش از نوع پژوهش های علی مقایسه ای بود و جامعه آماری شامل کلیه ی بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر بود که جهت درمان، از آبان 1389 تا اردیبهشت 1390 به مراکز درمانی و یا مطب پزشک متخصص در تهران مراجعه نمودند. نمونه بیمار، شامل 121 نفر (44 مرد و 77 زن) از بیماران بود که در طول مدت اجرای پژوهش به بیمارستان بقیه الله و مطب سه پزشک متخصص گوارش مراجعه نمودند. شیوه ی نمونه گیری از نوع نمونه گیری در دسترس بود. جهت انتخاب گروه همتا 121 نفر از همراهان بیماران با رعایت همتاسازی از نظر متغیرهایی نظیرجنسیت، سن، وضعیت تأهل و تحصیلات انتخاب گردیدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسش نامه ی جمعیت شناختی، سوالات مربوط به شناسایی زیر گروه ها و وضعیت سلامت، پرسش نامه ی روش های مقابله ای لازاروس و فولکمن (1985) و پرسش نامه ی کمال گرایی هیل و همکاران (2004) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، علاوه بر روش های آمار توصیفی، از آزمون های تحلیل واریانس دو طرفه برای آزمون فرضیه های اول و دوم و آزمون تی مستقل جهت آزمون فرضیه های سوم و چهارم استفاده گردید. یافته ها: بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر، از روش های مقابله ای ناکارآمد، به میزان بیشتر و از روش های مقابله ای کارآمد به میزان کمتری استفاده می کردند. بین زنان و مردان از نظر شیوه های مقابله ای تفاوت معنی داری وجود نداشت. همچنین بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر در مقایسه با گروه همتا در ابعاد مثبت و منفی کمال گرایی نمرات بالاتری کسب کردند. تعامل بین جنسیت و بیماری نیز در ابعاد کمال گرایی مثبت، نظم و سازماندهی، هدفمندی، و استانداردهای بالا برای دیگران معنی دار بود. به عبارت دیگر رابطه ی بین بیماری و کمال گرایی در زنان قویتر بود، اگرچه بین زنان و مردان تفاوت معنی داری در میزان کمال گرای نبود. از نظر روش های مقابله ای، زیر گروه با درد / فاقد درد و باناراحتی تنها در بعد مسولیت پذیری تفاوت معنی دار داشتند که زیرگروه با درد در این بعد نمره کمتری کسب کرد. زیر گروه با درد / فاقد درد و باناراحتی در کلیه ابعاد کمال گرایی (به جز ابعاد ادراک فشار از سوی والدین و استانداردهای بالا برای دیگران) تفاوت معنی داری داشتند که زیرگروه با درد در این ابعاد نمرات بیشتری کسب نمودند یعنی بیماران دارای درد کمال گراتر از بیماران فاقد درد بودند. نتیجه گیری: عوامل روان شناختی چون روش های مقابله ای و کمال گرایی با نشانگان روده ی تحریک پذیر ارتباط دارند. درمان و مدیریت علائم بیماری بایستی جنبه های روان شناختی و نیز تفاوت های بین زیرگروه های این بیماری را در نظر گیرد. تلاش های پژوهشی آینده خوب است در جهت ارزیابی دقیق تر چنین تفاوت های روان شناختی هدایت گردد. کلیدواژه ها: نشانگان روده ی تحریک پذیر، روش های مقابله ای، کمال گرایی، جنسیت، زیر گروه های نشانگان روده تحریک پذیر